Wybuchaj?ce po?ary s? niekiedy tym tragiczniejsze, ?e ofiarami ich padaj? ludzie. Szybko rozszerzaj?cy si? ogie?, zadymienie, wysoka temperatura, wydzielaj?ce si? w ?rodowisku po?aru gazy toksyczne mog? zaatakowa? cz?owieka tak niespodziewanie, ?e samodzielne uratowanie si? staje si? niemo?liwe. Cz?owiek mo?e wówczas liczy? jedynie na pomoc z zewn?trz. Szybka interwencja stra?y po?arnej, przygotowanej do sprawnego przeprowadzenia ewakuacji mo?e uratowa? niejedno ?ycie.

     Ewakuacja ma wi?c na celu wyniesienie lub wyprowadzenie poza stref? zagro?on? ludzi, zwierz?t lub mienia.

     Zasady prowadzenia ewakuacji ludzi. Czynno?ci ewakuacyjne nale?y rozpocz?? bezpo?rednio po zauwa?eniu po?aru i stwierdzeniu, ?e zagro?one jest ?ycie lub zdrowie cz?owieka. Podejmuj?c decyzj? o przeprowadzeniu ewakuacji nale?y koniecznie pami?ta?, ?e:

• trzeba ustali? liczb? osób do ewakuacji,


• zdoby? informacje o stanie zdrowia zagro?onych osób,


• w pierwszej kolejno?ci nale?y ewakuowa? ludzi z pomieszcze?, w których powsta? po?ar i pomieszcze? bezpo?rednio zagro?onych po?arem,


• nale?y dok?adnie wskaza? drogi ewakuacyjne.

     Rozpoczynaj?c ewakuacj? trzeba dok?adnie poinformowa? ludzi o zaistnia?ej sytuacji, wskaza? kierunek i sposób opuszczenia rejonów zagro?onych. Trzeba j? og?osi? w takiej formie, by wszyscy jednoznacznie zrozumieli, i? zachodzi konieczno?? natychmiastowego opuszczenia pomieszcze? lub obiektu. Czynno?ci ewakuacyjne nale?y przeprowadzi? sprawnie, nie dopuszczaj?c do chaosu. Ewakuacja ludzi jest szczególnie utrudniona w przypadku zagro?enia ludzi chorych i niepe?nosprawnych. Wymaga ona bowiem u?ycia specjalnego sprz?tu lub umiej?tnego wyniesienia na r?kach poszkodowanych lub zagro?onych osób.

     Sposoby ewakuowania osób chorych i niepe?nosprawnych. Chore osoby naj?atwiej ewakuowa? przy u?yciu noszy lub w pozycji siedz?cej przy u?yciu krzes?a. W przypadku braku odpowiedniego sprz?tu mo?na osob? wyprowadzi? oplataj?c r?kami ratowanego ramiona dwóch ratowników lub wynie?? stosuj?c: chwyt "ko?czynowy", "stoteczkowy" lub "hu?tawkowy".

     W chwycie "ko?czynowym" jeden ratownik chwyta ewakuowanego pod pachy stoj?c za jego g?ow?, drugi za? pod kolana stoj?c ty?em do ratowanego.

     Wykorzystuj?c chwyt "na sto?eczku" stra?acy splataj?c d?onie tworz? siedzenie, na którym umieszczaj? ratowanego. Ratowany za? trzyma stra?aków za szyj?.

     Przy chwycie "hu?tawkowym" ratownicy tworz? siedzenie ze swoich r?k zewn?trznych i na nich siada ratowany. Z r?k wewn?trznych tworz? oparcie dla chorej osoby. W przypadku ratowania osoby chorej przez jednego ratownika mo?na stosowa? chwyty: "stra?acki", "t?umokowy", "na barana", "biodrowy", "ko?yskowy", "ci?gniony".

     Chwyt "stra?acki" polega na prze?o?eniu jednej r?ki mi?dzy nogami ratowanego, u?o?eniu osoby ratowanej na barkach i chwyceniu prze?o?on? r?k? mi?dzy nogami za nadgarstek r?ki zwisaj?cej z przodu. Druga r?ka ratownika jest wolna, co umo?liwia mu poruszanie si? nawet po drabinie.

     Przy chwycie "t?umokowym" stra?ak uk?ada ewakuowanego na swoich plecach tak, aby jego r?ce zwisa?y swobodnie na piersi stra?aka. Podczas ewakuowania ratownik jedn? r?k? trzyma r?k? ratowanego z przodu, drug? za? mo?e podtrzymywa? jego uda z ty?u.

     Wykorzystuj?c chwyt "na barana" ratowanego umieszcza si? na plecach ratownika, aby ratownik móg? obydwoma r?kami podtrzymywa? jego uda. Ratowany za? mo?e chwyci? r?kami ramiona ratownika.

     Przy chwycie "biodrowym" stra?ak przysiada ty?em przy osobie le??cej, ujmuje j? jedn? r?k? pod pachami od strony pleców, a drug? pod kolanami. Po uchwyceniu podnosi si? z pozycji siedz?cej i pochylony do przodu wynosi ratowanego.

     Chwyt "ko?yskowy" polega na uchwyceniu ewakuowanego w taki sposób, w jaki chwyta si? ma?e dziecko i wyniesieniu, tak jak dziecko przed sob?

.      Do zastosowania chwytu "ci?gnionego" potrzebny jest koc. Osob? ratowan? uk?ada si? na kocu i ci?gnie na kocu od strony g?owy. Metoda ta mo?e by? wykorzystywana do ratowania osób o du?ej wadze. Mo?na j? jednak stosowa? tylko na powierzchniach poziomych i p?askich.

     Sprz?t po?arniczy do ewakuacji ludzi. Metody ewakuacji, o których mowa by?a wy?ej, mog? by? stosowane, je?li zachowane s? bezpieczne wyj?cia z budynku. W przypadku odci?cia przez po?ar wyj?? przez korytarze i klatki schodowe nale?y wykorzysta? sprz?t po?arniczy umo?liwiaj?cy ewakuacj? z dachów, balkonów, okien. Do tego celu wykorzystywane s?:

• drabiny mechaniczne,


• podno?niki hydrauliczne,


• skokochrony,


• wory ratownicze,


• linkowe urz?dzenia ratownicze,


• ?mig?owce.

     Drabiny i podno?niki. Drabiny i podno?niki umo?liwiaj? ewakuowanie ludzi z du?ych wysoko?ci. Wy?sze od podno?ników drabiny mog? by? wysuwane do wysoko?ci 50 m. Instalowane przy urz?dzeniach tych kosze umo?liwiaj? ratowanie osób nawet niepe?nosprawnych i dzieci. Wykorzystywanie drabin i podno?ników uwarunkowane jest wieloma czynnikami: mo?liwo?ci? dojazdu, si?? wiatru, przeszkodami w postaci przewodów elektrycznych, drzew, tarasów. Podno?niki hydrauliczne, w zasadzie o mniejszym zasi?gu, maj? w?asne zalety: du?o wy?szy ud?wig kosza, mo?liwo?ci pracy przy wi?kszym wietrze (sztywniejsze ramiona), wi?ksz? manewrowo?? kosza.

     Wory ratownicze. Wory ratownicze mo?na wykorzysta? do ratowania ludzi sprawnych fizycznie z wysoko?ci do 20 m. Ratowany wpuszczany do wora musi by? pozbawiony wszelkich przedmiotów ostrych, które mog?yby uszkodzi? cia?o lub wór. Do obs?ugi wora potrzebnych jest dziewi?ciu stra?aków: - trzech przy oknie na okre?lonej kondygnacji, sze?ciu na dole do trzymania urz?dzenia. Ratowanego ewakuuje si? g?ow? w dó?, w pozycji le??cej na plecach.

     Skokochrony. Sprz?tem ratowniczym umo?liwiaj?cym ewakuacj? ludzi sprawnych fizycznie mo?e by? skokochron. Stosuje si? go wówczas, gdy utrudnione lub niemo?liwe jest wykorzystanie innego sprz?tu. Jest to pneumatyczna poduszka, na któr? ludzie mog? wyskakiwa? z wysoko?ci do 16 m. Poduszk? nape?nia si? powietrzem z butli powietrznej. Po ka?dym wykonanym skoku powietrze w skokochronie nale?y uzupe?nia?. Przy wykorzystaniu tego sprz?tu na kondygnacji, z której prowadzi si? ewakuacj?, musi przebywa? stra?ak, który instruuje osob? ratowan?, w jaki sposób ma wykona? skok.

     Linkowe urz?dzenia ratownicze. Do dzia?a? ewakuacyjnych prowadzonych przez stra?e po?arne wykorzystywane s? najcz??ciej aparaty ratunkowe "Rollgliss". Mo?na przy ich u?yciu ratowa? osoby niepe?nosprawne, niedo???ne lub nieprzytomne. Aparaty mog? by? u?yte przy wykorzystaniu do zawieszenia trwa?ego elementu budynku lub przy wykorzystaniu drabiny mechanicznej.

?ród?o: "ABC Stra?aka Ochotnika cz. 1" - Zwi?zek OSP RP, 1996 r.